ترمه،نوعی پارچه گرانبهای بافتهشده از الیاف بسیار لطیف است که از صنایع دستی نساجی نفیس ایران می باشد.نقشهای منحنی مانند بته جقه و گلهای شاهعباسی در رنگهای مختلف در ترمه به کار میرود.
ترمه کدام شهر شهرت دارد؟,
در کدام شهر ترمه شهرت دارد؟,ترمه چه شهری شهرت دارد؟,در چه شهری ترمه شهرت بیشتری دارد؟,شهرت کدام شهر به ترمه است؟,ترمه شهرتش در کدام شهر دارد؟,شهری که ترمه در آن شهرت بیشتری دارد؟,نام شهری که به ترمه شهرت دارد؟,کدام شهر شهرتش ترمه است؟,
ترمه,
ترمه کدام شهر شهرت بیشتری دارد؟
جواب:یزد
توضیحات:
ترمه، نوعی پارچه گرانبهای بافتهشده از الیاف بسیار لطیف است که از صنایع دستی نساجی نفیس ایران می باشد.نقشهای منحنی مانند بته جقه و گلهای شاهعباسی در رنگهای مختلف در ترمه به کار میرود.
ترمه با طرحهای بسیار متنوعی در نقاط مختلف ایران بافته میشود و ترمه یزد به زیبایی بسیار معروف است.برای ترمهبافی از ابریشم و پشم مرغوب با الیاف بلند استفاده میکنند. نخها با رنگهای گیاهی و مواد مصنوعی طبیعی، و بیشتر به رنگهای عنابی، قرمز، سبز، نارنجی و مشکی رنگرزی میشوند. برخی از نقشهای متنوع ترمه بافی عبارتند از بته جقه، گلهای شاه عباسی، بته خرقه، شاخ گوزنی، امیری، راه راه (محرمات)، بته سروی و بته بادامی.
در گذشته نقشهای ترمه را به روش انگشتی ایجاد میکردند ولی امروزه از دستگاه چهاروردی (که برای شعربافی و نساجی سنتی به کار میرفت) استفاده میشود. ترمهبافی از اوایل دوران صفویه در ایران رونق داشته ولی اکنون درحال منسوخ شدن است و تنها در یزد ، کاشان، کرمان و تهران (در اداره کل هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی ، برای حفظ و احیای این هنر) کارگاههای ترمهبافی وجود دارند.
راه ابريشم از حاشيه كوير مركزی ميگذشته است و شهر يزد در اين مسير قرار داشته است كه يكي ازرگهاياصلي اقتصادي بوده است.
تبا دلات كالا و اجناس، كه مهمترين آن پارچه و منسوجات بوده از قديم الايام در اين منطقه انجام ميشده است. چنانکه از متن يک سنگ نوشته تاريخي واقع در دهليز مسجد جامع يزد بر ميآيد، مردم شهر يزد قرنهاست که به بافت پارچهاي ترمه اشتغال دارند
يزد كه در دوره پيش از اسلام، يكي از مراكز بزرگ زردشتتيان ايران بود، با ورود اسلام و دين جديد به مركز اصلي دين زرتشتي تبديل شد و اين زرتشتيان كه اكثر ترمهباف بودند، با نقل مكان خود از ايران به هند پارچهبافي هند را تحت تاثير خود قرار دادند.
دوره شاه عباس صفوي را ميتوان،دوران اوج و شکوفايي صنعت ترمهبافي عنوان کرد، به دليل اينکه شاه عباس طراحان برجستهاي را از چين و ارمنستان به ايران دعوت کرد، تا هنر نوين خود را به ايرانيان تعليم دهند. به همين دليل ترمههاي آن زمان زيبايي و برجستگي خاصي پيدا کرد.
ترمهبافي در آغاز، به زريبافي مشهور بوده كه نخستين بار توسط استاد " خواجه غياثالدين نقشبند" ( حدود ۴۰۰ سال قبل ) به وجود آمده است. در مورد تهيه مواد اوليه در گذشته نيز به اين صورت بوده، كه مواد اوليه مورد نياز شعربافان در خود يزد و توسط صنعتگران آن تهيه ميشده و اين كه در گذشته در قسمت شرقي مسجدجامع يزد بازاري وجود داشته است به نام بازار نخريسان، كه در اين بازار مواد اوليه و نخهاي ابريشمي مورد نياز ترمهبافان به معرض فروش گذاشته ميشده است ، اين بازار بعدها توسط بانيان مسجد جامع خريده شده و به ملحقات مسجد جامع تبديل شده است
در گذشته دستگاههاي نساجي در قالب کارگاههاي کوچک در مناطقي نظير گردفرامرز، ابرندآباد، مريم آباد، محمودآباد، و اکرم آباد استقرار داشت.
پارچه ترمه، به پارچه ظريف و لطيفي که از دو سري نخ تار و پود که با دست در دستگاه نساجي سنتي بافته شده باشد، اطلاق ميشود به نحوي که پود در پشت پارچه به صورت آزاد و تراکم پودي آن زياد باشد. جنس آن از کرک و پشم يا ابريشم با طرحهاي اصلي و سنتي ايران است .ترمه در فرهنگ لغت دهخدا ‹‹به تيرمه و پارچه نفيسي که از کرک بافند و يا پارچه ابريشمي که قسمتي از شال است و داراي رنگهاي متعددي و گل وبوته ميباشد، تعبير شده است››
در جايي ديگر آن را واژهاي هندي مينامند، كه به معني درخت سروي است كه در حالت خضوع و خشوع در مقابل عظمت الهي سرفرود آورده است. ترمهبافي از صنايع دستي مشهور استان كويري يزد است كه با سخت كوشي مردمانش در گذر تاريخ با دقت و ذكاوت فراوان انجام ميشده است. و به همين دليل اغلب براي تنپوش اعيان و ثروتمندان و لباسهاي فاخر، اشرافي، پرده، جانماز، خلعتي استفاده ميشده.امروزه نيز از ترمه به عنوان پارچه مبلمان، پشتي و روميزي و … استفاده ميشود. اين هنر در دوره شاه عباس صفوي به اوج شکوفايي و تکامل خود دست مييابد.
انواع ترمههاي ايراني بهشرح زير ميباشند:
ترمه در انواع شال چارقدي، شالبندي، شال راهراه، شال محرمات، شال اتابكي، شال كشميري، شال رضايي، شال اميري و شال يزدي و_1 شال چهرقدي: اندازه آن 5/1*5/1 ميباشد و براي روسري يا بقچه بهکار ميرود که هم لچک ترنجي آن متداول بوده و هم نوع گلدار آن.
2_شال راه راه : که بر دونوعاست:
الف) شال راه راه پهن
ب) شال راه راه باريککه هرکدام نوع مصرف خودش را متناسب با سليقه افراد در استفاده از آنها دارد .
_3شال اتابکي : از نوع کشميري است و از پشم بسيار لطيف بافته ميشود.
-4 شال بندي : نقشه آن شبيه لانه زنبور است و داخل هر خانه يک گل يا يک بته مي خورد
_5شال محرمات : به نوعي شال راه راه گفته مي شود که پهناي راههاي آن متفاوت است
6 _شال کشميري : به انواع شالهاي بافت کشمير گفته مي شود که معروفترين آن نقشه بته جقه ،نقشه شاخ گوزني و نقشه درختي مي باشند. نكته آنكه ترمه كشميري نوع ترمه با نقش بته جقه است كه در يزد توليد شده و احتمالاً به خاطر بازار
فروش مناسب در كشمير هند به ترمه كشميري معروف است ، در كتاب ترمه هاي ايران و هند چاپ فرهنگستان هنر تهران چندين نمونه از ترمه كشميري توليد خاندان رضايي يزدي كه در يزد توليد شده چاپ شده است .
_7شال زمردي : نوع اعلاي شال کشميري است که زمينه نيلي با نقشه بته جقه و رنگهاي بسيار زنده بهخصوص رنگ سبز زمردي دارد.
_8 شال کرمان : به تمام شالهاي بافت کرمان گفته ميشود و انواع گوناگون دارد.
_9 شال اميري : هم چنانکه از نامش پيداست از انواع درباري و اعلاي شالهايکشميري است. عموما نقش بته جقه و شاخ گوزني آن ديده شده است.
_10 شاليزدي : ترمههاي يزدي به ترمههاي بافت منطقه يزد گفته ميشود، که اکثرا ياراه راه هستند و يا گلهاي شاه عباسي ميخورند که قديمي و ناياب هستند.
نقوش ترمه:
نقشهاي ترمه نيز از گذشته ها تاکنون با حفظ محوريت"تبه جقه" با طرحها و رنگهاي مختلف و متنوع به شکلي اصيل باقيمانده، بهنحوي که حتي اصليترين نقش و نگارهاي ترمههاي ماشيني نيز بته جقه است.
ديگر نقشهاي ترمه عبارتند از: طرح جام، بته كشميري، بته اژدري، رضا تركي، گلزار، قاب قرآن، خجسته، تاجي ، بته جقه، بته خرقه، بته بادامي، بته سروي و گل شاهعباسي.
ترمه شال باف يزدي با گلهاي شاه عباسي _قرن هفدهم
منبع:موزه مجازی/ویکی پدیا/